Czym są mieszkania treningowe dla niepełnosprawnych? W Warszawie jest ich 20. Potrzeba pięć razy więcej

W Warszawie jest tylko dwadzieścia mieszkań treningowych

- Wypowiadam się w imieniu osób niepełnosprawnych, które potrzebują pomocy drugiej osoby, aby móc się wypowiedzieć. (Na marginesie - red.) bardzo trudno jest mi znaleźć asystenta. Niezwykle istotne jest to, aby stworzyć system mieszkalnictwa. Bez tego nie mogę patrzeć w przyszłość z optymizmem -powiedziała Pani Agnieszka w swoim imieniu i innych osób z niepełnosprawnościami podczas komisji.

Na obrady połączonych komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Rozwoju Gospodarczego, Mieszkalnictwa i Cyfryzacji zaproszono osoby z niepełnosprawnościami, a także fundacje im pomagające. Uczestnicy spotkania rozmawiali o potrzebach osób z niepełnosprawnościami. Obrady skupiły się przede wszystkim na tematyce mieszkań treningowych, które mają na celu aktywizować i usamodzielniać osoby z niepełnosprawnościami.

Dyrektorka Biura Pomocy i Projektów Społecznych Marta Jakubiak przedstawiła, jak obecnie wygląda warszawski model mieszkań społecznych. Oferta na koniec czerwca 2024 r. obejmuje 190 mieszkań, ale tylko 20 z nich jest mieszkaniami treningowymi przeznaczonymi dla osób z niepełnosprawnościami. Potrzeby są znacznie większe. 

Z czasem ma ich powstać więcej, jednak obecny stan, na tę chwilę nie rozwiązuje problemów, z jakimi mierzą się osoby z niepełnosprawnościami i ich rodziny. Brakuje nie tylko mieszkań, ale również wykwalifikowanych asystentów, którzy docelowo mają wspierać osoby z niepełnosprawnościami i ich opiekunów. Rodzice martwią się o to, kto zapewni opiekę ich dzieciom, kiedy oni umrą.

Rzeczywistość osób z niepełnosprawnościami

Z badań z grudnia 2023 roku, przeprowadzonych przez Branżową Komisję Dialogu Społecznego ds. Niepełnosprawności wynika, że w ciągu pięciu lat sto osób będzie potrzebowało mieszkania wspomaganego w Warszawie, a na razie jest takich tylko dwadzieścia. To pokazuje, że osoby z niepełnosprawnościami potrzebują pięć razy więcej niż obecnie oferuje im miasto.

Zofia Pągowska, Prezeska Warszawskiej Fundacja na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną "Postaw na nas", wskazała na bardzo ważny problem. Rodzice osób z niepełnosprawnością, wraz z upływem czasu, nie mają tyle siły i możliwości, aby opiekować się swoimi dziećmi. Mieszkania aktywizujące byłyby pomocne, jeśli osoby z niepełnosprawnością miałyby odpowiednie wsparcie. Zofia Pągowska podkreśliła, że są takie stopnie niepełnosprawności, które uniemożliwiają samodzielne funkcjonowanie. Jej zdaniem trzeba przyspieszyć proces powstawania mieszkań treningowych, gdyż na tę chwilę jest ich za mało. 

Z kolei Ewa Wiśniewska, która reprezentowała Stowarzyszenie Rodzin i Przyjaciół Osób Głęboko Upośledzonych "Maja" podkreśliła, że projekt rozwoju mieszkań aktywizujących jest potrzebny. Jak mówiła, przy realizacji tego planu trzeba wziąć pod uwagę potrzeby osoby z niepełnosprawnościami, które nigdy nie będą samodzielne. 

Jak usłyszeliśmy, Warszawa chce wesprzeć osoby z niepełnosprawnościami w dążeniu do samodzielności. Do 2027 roku w Warszawie mają być zrealizowane trzy cele:

• aktywizacja społeczna i dostosowanie zabudowy do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.
• poszerzenie oferty wsparcia blisko domu
• rozwijanie usług wspierających osoby, które potrzebują wsparcia w samodzielnym funkcjonowaniu.

- Na podstawie badań m.st. Warszawy oraz danych pozyskanych od Branżowej Komisji Dialogu Społecznego ds. niepełnosprawności m.st. Warszawa planuje zwiększenie liczby mieszkań wspomaganych, treningowych i ze wsparciem, uwzględniając zmiany i ciągłą fluktuację osób korzystających z wyżej wymienionych form wsparcia - mówiła Marta Jakubiak.

„Naszym zadaniem i pracą domową jest zaprojektowanie tej usługi”

Na obradach pojawiła się również Adriana Porowska, wiceprezydentka Warszawy, która przedstawiła plany miasta mające na celu zwiększenie liczby mieszkań treningowych i dopracowania form wsparcia dla osób, które tego potrzebują:

- Osobom z niepełnosprawnościami, które będą korzystać z mieszkań treningowych, będzie przysługiwała pomoc psychologiczna, wsparcie socjalne i komunalne. Wszystko, co będziemy teraz robili, musi być wykonane na podstawie tego, co dyktuje rząd. Liczymy na wprowadzenie ustawy dotyczącej asystencji, która będzie determinowała nasze działania. Będziemy rozmawiali z burmistrzami dzielnic, którzy wstępnie wyznaczyli takie miejsca, na których mogłyby zostać wybudowane bloki z mieszkaniami dostępnymi dla osób z niepełnosprawnościami. Zakładamy, że w ramach programu rządowego powstaną Warszawskie Spółdzielnie Mieszkaniowe, które będą za to odpowiadały - powiedziała wiceprezydentka Adriana Porowska.

Następnie zaznaczyła, że miasto już teraz wdraża zmiany związane z dostosowaniem budynków do potrzeb osób z niepełnosprawnościami:

- Obecnie projektowane TBS-y czy mieszkania komunalne są dostępne dla osób z niepełnosprawnościami. Naszym zadaniem i pracą domową w Biurze Pomocy i Projektów Społecznych jest zaprojektowanie tej usługi - tak wypowiedziała się wiceprezydentka Warszawy Adriana Porowska na temat przygotowania nowego projektu mieszkań treningowych i innych rodzajów wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami.

Obecni radni jednogłośnie stwierdzili, że chcą zorganizować więcej takich spotkań, gdyż jest wiele obszarów wymagających dostosowania do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Szczególnie ważne dla członków i członkiń obu komisji jest to, żeby sprawy osób z niepełnosprawnościami były przedyskutowane z przedstawicielami tych osób.