Było takie miasto… Warszawa na starych zdjęciach i kartach pocztowych

Warszawa tuż przed odzyskaniem niepodległości była miastem pełnym kontrastów. Te kontrasty możemy obserwować w wyjątkowej kolekcji Rafała Bielskiego, który postanowił podzielić się nią po raz kolejny w albumie „Było takie miasto… Warszawa na starych zdjęciach i kartach pocztowych”. W drugim tomie serii obserwujmy Warszawę w latach 1905-1918. 

400 zdjęć i pocztówek: miasto zapisane na papierze

Rafał Bielski, właściciel imponującej kolekcji 25 tysięcy zdjęć i pocztówek, w drugim tomie serii skupia się na latach 1905–1918. To czas, gdy pocztówki były nie tylko popularnym środkiem komunikacji, ale także świadectwem historii. Mówi się, że to był „złoty okres kart pocztowych”.

– Nasze miasto przede wszystkim przetrwało na kartach pocztowych, stąd też nazwa serii – tłumaczy autor. – Chciałem pokazać autentyczną historię, inną niż wszystkie wcześniejsze albumy o Warszawie.

Wśród 400 obiektów znalazły się pocztówki o tematyce patriotycznej, fotoreporterskie ujęcia życia codziennego i wyjątkowe kadry przedstawiające kluczowe wydarzenia historyczne, takie jak rewolucja 1905 roku czy wjazd Legionów Polskich do miasta.

Rosyjski akcent na kartach pocztowych

W albumie pojawiają się również obrazy rosyjskich wpływów w Warszawie, w tym okładkowy Sobór św. Aleksandra Newskiego, który w tamtych latach dominował na Placu Saskim.

– To był szczyt rosyjskich wpływów w Warszawie, dlatego zależało mi, by podkreślić ten kontekst – mówi Bielski. – Pocztówki były wówczas głównym nośnikiem informacji, który docierał do wszystkich warstw społecznych, w czasach, gdy analfabetyzm dochodził do 90%.

Ciekawym wątkiem jest także kolportaż patriotycznych pocztówek. Aby uniknąć carskiej cenzury, często wpisywano na nich fikcyjne nazwiska lub przesyłano je anonimowo, ryzykując zniszczenie.

Ekskluzywny przewodnik po Warszawie

Album to nie tylko zbiór zdjęć, ale również podróż po ówczesnych ulicach, parkach i placach, wzbogacona o cytaty z przewodników z epoki. Dzięki temu zabiegowi książka zyskuje charakter ekskluzywnego przewodnika, który pozwala lepiej zrozumieć życie mieszkańców Warszawy tamtych czasów.

Na szczególną uwagę zasługuje również reprodukcja planu Warszawy z 1909 roku, wykonanego w technice litografii przez słynny zakład F. Kasprzykiewicza. To niezwykłe źródło wiedzy o architekturze i układzie urbanistycznym miasta tuż przed odzyskaniem niepodległości. Wraz z zamieszczonymi fotografiami i pocztówkami tworzy spójną drogę do podróży po Warszawie w latach 1905-1918.

- Co warto podkreślić – w albumie nie znajdziemy całej Warszawy. Stolica była wtedy miastem pełnym kontrastów. Na kartach nie eksponowano tych ciemniejszych barw jak wszechobecna bieda – dodaje autor.

Rafał Bielski, prawnik, miłośnik literatury sensacyjnej i historycznej, po raz kolejny zaprasza do spojrzenia na stolicę przez pryzmat wyjątkowej kolekcji zdjęć i pocztówek. Jak sam mówi, jego celem jest nie tylko dokumentowanie przeszłości, ale także pokazanie, jak karty pocztowe kształtowały sposób postrzegania Warszawy w świadomości jej mieszkańców.

Patronat medialny nad albumem objął Raport Warszawski. Album „Było takie miasto… Warszawa na starych zdjęciach i kartach pocztowych. Tom 2: 1905–1918” można kupić w sklepach inbook.pl. Autor zapowiada kolejne tomy albumów z kartami pocztowymi i fotografiami Warszawy sprzed lat.

Premiera albumu odbyła się 12 listopada o godz. 18 w Bibliotece Publicznej m.st. Warszawy przy ul. Koszykowej. Spotkanie z Rafałem Bielskim prowadziła Miłka Skalska.