Miejskie pustostany handlowe szpecą ulice. W całej Warszawie jest ich prawie pół tysiąca. Co na to miasto?

Według stanu na 30 września br. wśród 8 570 lokali użytkowych będących w zasobie miejskim jest 477 pustostanów. Najwięcej lokali użytkowych jest w Śródmieściu - 2 824, z czego 118 to pustostany, 

• na Woli - 1 172, z czego jest 26 pustostanów, 
• na Pradze Północ - 1119, z czego 55 stanowią pustostany. 

Zasób lokali użytkowych m.st. Warszawy (z wyłączeniem garaży i miejsc postojowych) na koniec 2023 r. wyniósł 8 570 lokali, natomiast liczba pustostanów możliwych do wynajęcia w tym czasie wynosiła 511. Oznacza to, że do września 2024 r. ich liczba spadła o 34 lokale. Nie jest to spadek imponujący. 

Interwencja radnej

Na problem zwróciła uwagę wiceprzewodnicząca Rady Warszawy z Klubu Lewica - Miasto Jest Nasze - Razem Melania Łuczak. Złożyła zapytanie do prezydenta Rafała Trzaskowskiego w sprawie liczby niewynajętych lokali użytkowych na terenie Warszawy. 

Radna zapytała m.in. ile jest niewynajętych lokali użytkowych w podziale na dzielnice, oraz jak długo i z jakich powodów poszczególne lokale są niewynajęte.

- Puste lokale użytkowe szpecą ulice. Ponadto, gdy nie mają najemców, miasto nie ma z nich żadnych korzyści, a możliwość wynajmu za bardzo niską cenę lub nawet bez czynszu, tylko za remont i ewentualne podatki, zasilające kasę miasta, byłoby bardziej korzystne - argumentuje radna. 

Miasto odpowiada

Jak wyjaśniła w odpowiedzi wiceprezydent Warszawy Aldona Machnowska – Góra, „pustostany są nieodzownym elementem procesu najmu lokali”. 

- Ich liczba zależy od naturalnej rotacji najemców, procedur najmu, które w przypadku nieruchomości będących własnością samorządu są wydłużone m.in. z uwagi na uregulowania ustawy o gospodarce nieruchomościami, jak również stan techniczny i usytuowanie lokali. Na rynku nieruchomości najwyższe stopy pustostanów są odnotowywane w starszych obiektach o niskim standardzie i słabym stanie technicznym - czytamy w odpowiedzi na interpelację. 

Wiceprezydentka podkreśla też, że zasób lokali użytkowych m.st. Warszawy jest bardzo zróżnicowany –  od lokali położonych w parterach ciągów handlowo-usługowych, z dużymi witrynami takich jak np. ul. Nowy Świat czy ul. Świętokrzyska, do małych lokali w suterenach usytuowanych w oficynach w dzielnicach takich jak Praga-Północ czy Praga-Południe bez centralnego ogrzewania czy części sanitarnej. 

Podstawowym sposobem oferowania pustostanów z zasobu lokali użytkowych m.st. Warszawy do najmu są konkursy. Liczba konkursów organizowanych przez poszczególne dzielnice jest ściśle związana z wielkością zasobu na ich terenie. W 2023 r. przeprowadzono 232 postępowania na najem lokali. Wystawiono w nich łącznie 631 lokali, a nowych najemców znalazło ponad 300 lokali. 

Najwięcej postępowań przeprowadzono w dzielnicy Śródmieście – 55, a na kolejnych miejscach znalazły się Mokotów – 50, Praga-Północ – 36, Ochota – 27, Wola – 25. Dzielnice Śródmieście, Mokotów, Praga-Północ, Ochota i Wola należą do tych z największym zasobem, a łączna liczba lokali w tych dzielnicach stanowi ponad 77 % całego zasobu. 

Są też dzielnice, w których w ogóle nie przeprowadzano konkursów – to np. Białołęka, Rembertów, i Ursynów. Mają one bardzo mały zasób lokali użytkowych należących do m.st. Warszawy tj. łącznie 0,9% całego zasobu. Na tym tle wyróżnia się też dzielnica Praga-Południe, która pomimo dużego zasobu (1013 lokali) rzadko organizuje konkursy. 

Ponadto w odpowiedzi wskazano, że kluczowa dla czasu, w jakim lokale użytkowe pozostają pustostanami, jest procedura najmu. 

Istotną rolę w najmie lokali użytkowych odgrywa również wysokość czynszu. Dlatego zasady określone w uchwale Rady m.st. Warszawy oraz zarządzeniu Prezydenta m.st. Warszawy dotyczące najmu lokali użytkowych przewidują możliwość obniżenia czynszu do wysokości kosztów utrzymania lokalu. 

- Zasady najmu przewidują również rozwiązania dla lokali użytkowych w stanie technicznym, wymagającym remontu. Najemca może przeprowadzić uzgodniony z Wynajmującym i za jego zgodą remont, własnym staraniem i na własny koszt, a następnie koszty te mogą zostać rozliczone w czynszu - wyjaśnia Machnowska-Góra.

Na przestrzeni ostatnich lat tj. od 2017 r. procentowy udział liczby pustostanów oscyluje wokół 5,2%-6.9% i systematycznie spadał. Najlepszy wskaźnik został osiągnięty w 2019 r. Niestety pandemia covid-19 zatrzymała ten trend i w 2020 r. osiągnięto najwyższy wskaźnik pustostanów w tym okresie. Kolejnym czynnikiem, który negatywnie wpłynął na sytuację przedsiębiorców, była wysoka inflacja. Spowodowała ona wzrost kosztów ponoszonych przez przedsiębiorców (tj. koszty energii elektrycznej, gazu oraz paliw, koszty pracy, podatki).

M.st. Warszawa nieustannie podejmuje kroki, aby liczba pustostanów w zasobie lokali użytkowych spadała, jednak – jak podkreślono w odpowiedzi - „niektóre zdarzenia są niezależne”.

Wyszukiwarka lokali 

Ostatnio w celu popularyzowania miejskiej oferty lokali użytkowych do wynajęcia stworzono wyszukiwarkę wolnych lokali użytkowych możliwych do wynajęcia oferowanych zarówno w formie konkursu, jak i poza konkursem. Wyszukiwarka ta pozwala na sprawdzenie oferty wszystkich Dzielnic m.st. Warszawy w jednym miejscu i jest dostępna na oficjalnym portalu m.st. Warszawy. 

- Obecnie pracujemy nad wprowadzeniu wersji mobilnej tej wyszukiwarki, aby była ona dostępna również na smartfonach - podkreśla przedstawicielka władz miasta.