Marta Gostkiewicz
Do zabytkowego założenia cmentarza zalicza się również jego ogrodzenie w formie wysokiego muru z czerwonej cegły. Ogrodzenie zostało odrębnie wpisane do rejestru zabytków w 2009 r. Najbardziej reprezentacyjną jego częścią jest brama św. Honoraty (wyremontowana w 2014 r.). Od XIX wieku w mur wmurowano również kilkaset nagrobków i płyt nagrobnych – przekazał w komunikacie stołeczny ratusz.
Większość muru cmentarnego składa się z powtarzalnych segmentów i słupów. Całość przykryta jest betonowymi czapami wieńczącymi. Ceglane ogrodzenie budowano w różnych okresach. Zdarzają się więc odcinki bez podziału, otynkowane i o różnej wysokości. Inne noszą ślady zniszczeń, doraźnych napraw i przemurowań.
Remont trwał od 2010 r.
Remont ogrodzenia trwał od 2010 r. Stan techniczny muru przed pracami był zły. Powodem były, oprócz zniszczeń wojennych, brak właściwej opieki, bliskość ruchliwych ulic, wpływ warunków atmosferycznych i upływu czasu. Płytkie fundamenty stopniowo osiadały w gruncie. Mur pękał, a zawilgocenia powodowały wykruszanie się cegieł i odpadanie tynku. Niektóre fragmenty były znacznie odchylone od pionu i groziły zawaleniem na ulicę lub nagrobki.
Decyzja o demontażu
Z powodu znacznych uszkodzeń podjęto decyzję, że najlepszym rozwiązaniem jest całkowita rozbiórka muru, a następnie jego odbudowa na nowych fundamentach. Większość pochodzących z rozbiórki cegieł użyto ponownie. W przypadku, gdy cegły nie nadawały się do powtórnego wykorzystania, zastępowano je zbliżoną wyglądem inną cegłą rozbiórkową. Oprócz nowych fundamentów wykonano izolację, niezbędne żelbetowe wzmocnienia i nowe betonowe czapy wieńczące.
Podczas prac specjalne zabezpieczenie otrzymały nagrobki wmurowane w mur. Przedsięwzięcie okazało się tak duże i kosztowne, że prace przez lata dzielono na odcinki. W 2024 roku wykonano ostatni etap z zaplanowanych - od strony ulic Tatarskiej i Ostroroga. Następnie prace zakończono.
Historia cmentarza
Stare Powązki to najstarszy, katolicki cmentarz Warszawy założony w 1790 roku. Pochowanych jest na nim około milion osób, w tym wielu znanych, zasłużonych i wybitnych Polaków. W 2014 r. cmentarz Stare Powązki razem z pięcioma innymi nekropoliami tworzącymi zespół zabytkowych cmentarzy wyznaniowych na Powązkach, został uznany za pomnik historii.
Od wielu lat m.st. Warszawa corocznie wspiera finansowo renowacje pomników nagrobnych i kaplic na Powązkach. Dzięki temu udało się powstrzymać ich destrukcję i przywrócić wartości artystyczne wielu dziełom sztuki.
Napisz komentarz
Komentarze