Wojna z fentanylem na Mazowszu. Sprawa jest poważna

We wtorek 18 czerwca, wojewoda mazowiecki Mariusz Frankowski zwołał specjalny sztab kryzysowy. Powiązane jest to z dwoma wydarzeniami: zbliżającymi się 21 czerwca wakacjami oraz rosnącymi przypadkami uzależnień i zgonów spowodowanych fentanylem. Służby i urzędnicy chcą w ten sposób ochronić dzieci przed potencjalnie śmiertelnym narkotykiem.

Edukacja młodzieży pierwszą linią obrony

Do tej pory wojewoda oraz mazowiecka kurator oświaty wystosowali wspólny list do mazowieckich placówek oraz ośrodków wypoczynkowych dla dzieci i młodzieży. W liście tym apelują oni o wzmożoną czujność przed wakacjami. Wszystko to w cieniu niedanej śmierci 19-latki z Poznania, która zażyła niebezpieczny narkotyk. Wcześniej odnotowano zgon po fentanylu na Mazowszu, na terenie Żuromina. 

Niezwykle istotne poza działaniami prewencyjnymi, są także te informacyjne. Chodzi o edukację pod kątem substancji psychoaktywnych lub jak w przypadku fentanylu leku. Musimy się na tym koncentrować. Nie tylko w okresie wakacyjnym, ale i w kontekście nowego roku szkolnego - powiedział wojewoda mazowiecki Mariusz Frankowski podczas konferencji prasowej.

Po pierwszych sygnałach od służb weszliśmy we współpracę z Komendą Powiatową w Żuraminie i Komendą Wojewódzką w Radomiu. Działaniami profilaktycznymi objętych zostało 26 szkół podstawowych i 6 ponadpodstawowych. Odbyło się też wiele spotkań z pedagogami - powiedziała mazowiecka kurator oświaty Wioleta Krzyżanowska.

Jak zapewniają urzędnicy cały czas mają być prowadzone szkolenia i lekcje edukacyjne zarówno przez nauczycieli, jak i policjantów.

Lek, który zabija

Fentanyl jest lekiem, przez co walka z jego zażywaniem i rozprowadzeniem jest utrudniona. Wojewoda podczas konferencji zaznaczył, że należy oddzielić kwestię przyjmowania leku wypisywanego na receptę, od nielegalnego kupowania u dilera. Stąd też decyzja ministerstwa zdrowia o kontrolowanie i monitorowanie wypisywanych recept i ich przepływu. 

Problemem jest to, że lek trafia do drugiego obiegu. Na czarnym rynku mogą zaopatrzyć się w niego dzieci i młodzież - dla których potrafi być zabójczy. 

Prosiłem, aby zespół poszerzyć o kwestie raportu lub podsumowania działań, które zostały już podjęte w sprawie fentanylu. Co do samego Żuromina myślę, że to problem lokalny. Nie znaczy to jednak, że będziemy go bagatelizować. Na poziomie centralnym podjęto już działania, ministerstwo zdrowia będzie teraz kontrolować recepty. Z kolei na poziomie wojewódzkim będę o tym rozmawiał jutro (19 czerwca - przyp. red.) z mazowieckim inspektorem farmaceutycznym, odpowiedzialnym za kontrole aptek - odpowiedział woj. Frankowski.

„Narkotyk zombie” zbiera ponure plony

Jak informuje mazowiecka policja, przez ponad dwa lata, od stycznia 2022 roku, do połowy kwietnia 2024, w Polsce znaleziono ponad 250 g fentanylu. W wywiadzie dla "GW" oficer prasowa podinsp. Katarzyna Kucharska zaznaczyła, że mundurowi zajmują się sprawą 30 zgonów na przestrzeni kilku lub kilkunastu lat.  „Analizujemy te sprawy i szukamy wspólnego mianownika. Być może te sprawy coś łączy i znajdziemy związek z fentanylem” - czytamy dalej. Małym epicentrum dystrybucji fentanylem wydaje się być Żuromin. Z 30 ofiar narkotyku, aż 22 zmarło w tym mieście.

W przestrzeni medialnej mówi się, że liczba zmarłych w samym tylko Żurominie przekracza 30 osób. Policja zapytana na tę okoliczność nie udzieliła informacji dziennikarzom, zasłaniając się tajemnicą służbową.

Nie mogę obecnie wyjawiać szczegółów sprawy. Zatrzymano dwóch mieszkańców Żuromina i aresztowano tymczasowo na 3 miesiące. Ponadto znaleziono przy nich znaczne środki pieniężne - przekazał podczas briefingu insp. Piotr Janik, p.o. I Zastępcy Komendanta Wojewódzkiego Policji zs. w Radomiu.

Do tej pory policja zatrzymała łącznie 22 osoby. 

Czym jest fentanyl?

Jak czytamy na stronie międzynarodowej sieci szpitali Medicover, fentanyl to bardzo silny środek przeciwbólowy. Stosuje się go np. podczas leczenia onkologicznego czy anestezjologii. Jest sytetycznym opioidem, czyli ma właściwości narkotyczne. Z tego powodu lek nie miał nigdy wyjść poza placówki medyczne.

Działanie fentanylu jest znacznie silniejsze niż wpływ chociażby morfiny, ponieważ ten pierwszy dużo lepiej rozpuszcza się w tłuszczach. To z kolei powoduje, że substancja czynna szybciej dociera do mózgu i układu nerwowego. Lek dostępny jest w postaci plastrów, tabletek, ampułek, a nawet inhalatorów.

Na czarnym rynku sprzedawany jest jako tzw. „narkotyk zombie”. Nazwa nawiązuje do specyficznego zachowania osób, które zażyły narkotyk, przypominającego filmowe potwory. Zdaniem specjalistów fentanyl uzależnia szybciej niż heroina. Jak mówi dr Maria Banaszak na antenie Polskiego Radia RDC, wcześniej w Polsce od narkotyku uzależnieni byli przede wszystkim lekarze. Obecnie dilerzy sprzedają fentanyl głównie w postaci plastrów.