Konserwator wstrzymał remont willi Kazimierza Pużaka. ZGN działał nielegalnie?

Willa Kazimierza Pużaka — zakurzona perła Gocławka

Przy ulicy Byczyńskiej 1, na warszawskim Gocławku wznosi się 97-letni pustostan, urzekający resztkami elegancji, jaką niegdyś posiadał. Był to dom Kazimierza Pużaka, działacza politycznego II RP oraz jednego z liderów Polskiej Partii Socjalistycznej. I chociaż przez lata budynek pełnił funkcję komunalną, nie sposób odnieść wrażenia, że został zapomniany przez urzędników Pragi-Południe. Odpadający tynk, popękane ściany, strzaskane deski klatki schodowej — dla lokatorów była to norma. Jednak ostatni z nich wyprowadził się z Byczyńskiej 1 trzy miesiące temu. Wtedy to w domu zamieszkał jedynie hulający wiatr.

O pustostanie pamiętali natomiast okoliczni mieszkańcy oraz część dzielnicowych radnych. Ich postulat był prosty — dzielnica powinna wygospodarować środki na remont budynku. Zorganizowano nawet wizję lokalną, aby ocenić faktyczny stan budynku. Oględziny przeprowadzono jeszcze w listopadzie ubiegłego roku. Niemal pięć miesięcy później władze dzielnicy zdecydowały się zadziałać.

Miasto zaczęło remont, konserwator go wstrzymał

Kilka dni temu na adres Byczyńskiej 1 Zakład Gospodarowania Nieruchomościami (ZGN) skierował ekipę remontową. Jednak sprawa willi od listopada zdążyła się skomplikować. Alarm podniosło lokalne stowarzyszenie Kolonia Praussa, interweniował konserwator zabytków, a prace przerwano.

„Czy Urząd Dzielnicy Praga-Południe, a dokładniej ZGN Praga-Południe są ponad prawem?” - tak sytuację komentują społecznicy. Ich zdaniem działania ZGN-u są nielegalne. Dlaczego? Ponieważ 13 marca wobec dawnej willi rozpoczęto procedurę wpisu do rejestru zabytków, którą prowadzi Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków (MWKZ). To z kolei oznacza, że dopóki konserwator nie wyda decyzji, nie można podjąć żadnych działań wobec nieruchomości. Usunięta nie może zostać ani jedna cegła.

W uzasadnieniu Marcina Dawidowicza, mazowieckiego konserwatora, czytamy, że nieruchomość „stanowi cenny przykład domu-willi, przeznaczonego dla tzw. klasy średniej, okresu dwudziestolecia międzywojennego” oraz że budynek „w znacznej mierze zachował swój przedwojenny charakter, w tym układ pomieszczeń zbliżony do pierwotnego oraz elementy wyposażenia wnętrz”. Konserwator oraz stowarzyszenie zwracają szczególną uwagę na elementy stolarki wewnętrznej, bowiem istnieje obawa, że władze Pragi-Południe chcąc dostosować obiekt do nowych funkcji lokali dla Centrum Pomocy Rodzinie, elementy te po prostu zniszczą.

ZGN na swoją obronę przytacza zalecenia konserwatora, dot. przeprowadzenia niezbędnych prac naprawczych, które zabezpieczą budynek przed dalszą degradacją. I faktycznie, zostało ono wydane, ale w roku 2021, z terminem wykonywalności do 2023 roku. 

- ZGN prowadził prace naprawcze, które wynikały ze wcześniejszej kontroli, niemniej mieli je zakończyć już dwa lata temu, w roku 2023. Na obronę ZGN-u można powiedzieć, że miasto przez cały ten czas poszukiwało celu na ten budynek. Wiadome było, że willa potrzebuje remontu, acz chciano przeprowadzić prace już pod konkretne przeznaczenie lokali — wyjaśnia Anna Śmigielska rzeczniczka prasowa MWKZ.

Po drugiej kontroli, która odbyła się w miniony czwartek, konserwator przerwał wszelkie prace remontowe, o czym poinformowani zostali urzędnicy z ZGN-u. Do czasu wpisu do rejestru, budynku nie może tknąć żadna ekipa remontowa. Na szczęście jak informuje nasz MWKZ, procedura wpisywania willi zajmie nie więcej niż dwa miesiące.