Bielany okiem Piechotków. Rysunkowa podróż przez historię dzielnicy

21 listopada 2024 roku w Miejscu Aktywności Lokalnej przy ul. Kasprowicza 14 odbył się wykład Mateusza Napieralskiego – warszawskiego przewodnika i popularyzatora historii Bielan m.in. na łamach „Naszych Bielan” . Opowiedział on o rysunkach Kazimierza Piechotki, architekta, który wraz z żoną Marią zaprojektował najstarsze osiedla tej dzielnicy. Wykład odbył się pod nazwą "Bielańskie City. Rysunkowe wizje Kazimierza Piechotki".

Kazimierz Maciej Piechotka, znany przede wszystkim z projektów Bielan I, II i III, w wolnych chwilach sięgał po ołówek, długopis czy flamaster, by tworzyć artystyczne szkice. Nie były to jedynie architektoniczne projekty – w jego twórczości pojawiały się abstrakcje, krajobrazy i perspektywy osiedli, takich jak widoki ulicy Kasprowicza czy bloków przy Skalbmierskiej.

„Piechotkowo” – styl, który przełamał socrealizm

Jak przypomniał Napieralski, projekty Piechotków wyróżniały się w czasie, gdy w polskiej architekturze dominował socrealizm. 

– Państwo Piechotkowie uprościli ten styl, co pozwoliło stworzyć osiedla bardziej przyjazne mieszkańcom – wyjaśnił przewodnik.

Dzięki oddaleniu Bielan od ścisłego centrum miasta, udało się złagodzić rygory stylistyczne narzucane przez ówczesną władzę.

W drugiej połowie lat 50. socrealizm był coraz bardziej krytykowany. To wtedy na Bielanach zaczęły pojawiać się jaśniejsze cegły, sprowadzane z Warmii i Mazur, oraz prefabrykaty. Te innowacyjne materiały oraz charakterystyczne elewacje do dziś wyróżniają „Piechotkowo” – osiedle zaprojektowane z myślą o harmonii między architekturą a zielenią.

- Koniec lat 50, to koniec czerwonej cegły i początek jasnej cegły, która charakteryzuje „Piechotkowo”. Cegłę ściągano z północy Polski, z Warmii i Mazur. Państwo Piechotkowie jako jedni z pierwszych zaczęli korzystać z tych nowych materiałów - można nawet powiedzieć, że byli „prekursorami” – dodaje Napieralski.

Rysunki – od serwetek po kartki z zeszytów

Kazimierz Piechotka rysował wszędzie: w kawiarni na serwetkach, w pracowni na kalce, a w domu na przypadkowych kartkach. Jego prace, które przez lata były skrywane w komodzie, zostały po raz pierwszy zaprezentowane dopiero w 2008 roku na wystawie zorganizowanej przez Stowarzyszenie Architektów Polskich.

Po 16 latach możemy ponownie podziwiać te niezwykłe dzieła w Miejscu Aktywności Lokalnej przy ul. Kasprowicza 14 – budynku, który Piechotkowie sami zaprojektowali. Wystawa, na której zobaczymy prawie 200 prac, została zorganizowana przez syna architektów, Michała Piechotkę, we współpracy z Bielańską Fototeką.

Rysunkowa historia dzielnicy

Ekspozycja „Kazimierz Maciej Piechotka. Rysunki z szuflady” to niezwykła podróż przez twórczość architekta, który przez całe życie rozwijał nie tylko warszawską architekturę, ale także swoją artystyczną pasję. Na wystawie znajdziemy prace podzielone na tematyczne sekcje, m.in. Bielany, architekturę, rośliny, krajobrazy i abstrakcje.

Dzięki tej inicjatywie mieszkańcy Bielan mogą lepiej zrozumieć, jak wyglądały początki ich dzielnicy oraz jak ważną rolę w jej kształtowaniu odegrało małżeństwo Piechotków. Wystawa potrwa do 20 grudnia i jest doskonałą okazją, by spojrzeć na Bielany oczami ich najważniejszych twórców.

Warto wspomnieć, że już jutro, 22 listopada w MAL-u na Kasprowicza zobaczymy również dużo starsze wizje Warszawy. O godz. 18:00 odbędzie się wykład Rafała Bielskiego, autora "Było takie miasto... Warszawa na starych zdjęciach i kartach pocztowych z kolekcji Rafała Bielskiego” – tom 1. lata 1860 – 1905 oraz tom 2. lata 1905 – 1918. Szczegóły spotkania dostępne są na stronie Urzędu Dzielnicy Bielany.