80 lat temu upadło Powstanie Warszawskie. Zginęło 180 tysięcy osób. Niemcy zniszczyli 80 proc. Warszawy

Powstanie Warszawskie upadło po 63 dniach heroicznych walk z przeważającymi siłami niemieckimi. Zawieszenie broni nastąpiło 2 października o godz. 5 rano. W nocy z 2 na 3 października przedstawiciele Komendy Głównej AK: pułkownik Kazimierz Iranek-Osmecki "Jarecki" i podpułkownik Zygmunt Dobrowolski "Zyndram" podpisali w Ożarowie układ o zaprzestaniu działań wojennych w Warszawie. Stronę niemiecką reprezentował generał Erich von dem Bach-Zelewski.

Tragiczny bilans powstania

W powstańczych walkach zginęło od 150 do 180 tysięcy osób cywilnych oraz od 15 do 18 tysięcy żołnierzy. 25 tys. powstańców zostało rannych. Zginęło również ok. 3,5 tys. żołnierzy z Dywizji Kościuszkowskiej.

Po kapitulacji około pół miliona mieszkańców zostało wypędzonych z miasta. Część z nich wysłano na roboty przymusowe oraz do obozów koncentracyjnych. Ponad 15 tys. Powstańców Warszawskich trafiło do niewoli, w tym 2 tys. kobiet. Wśród nich było też niemal całe dowództwo AK, z gen. Komorowskim, gen. Pełczyńskim i gen. Chruścielem na czele. 

Następnie specjalne oddziały niemieckie rozpoczęły systematyczny rabunek oraz niszczenie miasta, używając dynamitu i ciężkiego sprzętu.  

Wyburzano stojące jeszcze budowle, co było zgodne z rozkazem Hitlera, wydanym jeszcze w lutym 1944 roku. Hitler potwierdził po upadku powstania rozkaz, że „Warszawa ma zostać zrównana z ziemią”.

Działania te trwały do końca 1944 roku. Według szacunków, w trakcie powstania oraz po jego zakończeniu zniszczeniu uległo około 80 proc. zabudowy lewobrzeżnej Warszawy. Największe straty poniosło centrum stolicy - Stare Miasto, Śródmieście, Wola i Ochota.

Powstanie Warszawskie było największą akcją zbrojną podziemia w okupowanej przez Niemców Europie. Jednak ogrom strat, które poniosła strona polska, powoduje, że decyzja o rozpoczęciu walk powstańczych nadal wywołuje kontrowersje i spory nie tylko wśród historyków. 

2 października br. w Parku Akcji Burza oficjalnie zakończono obchody 80. rocznicy Powstania Warszawskiego. Zgasł symboliczny płomień na Kopcu Powstania Warszawskiego. Ogień został przeniesiony do Grobu Nieznanego Żołnierza. W uroczystości wzięli udział m.in. prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski i powstańcy warszawscy.