Izabela Sopalska-Rybak: Czy świąteczne atrakcje w Warszawie są dla wszystkich?

Warszawa jak co roku rozświetliła się tysiącami światełek, a w powietrzu czuć już magię świąt. Iluminacje, lodowiska, koncerty i teatr uliczny – miasto przygotowało całą gamę atrakcji, które mają umilić grudniowe wieczory mieszkańcom i turystom. Jednak czy te wydarzenia są dostępne dla wszystkich? Czy każda osoba będzie mogła w pełni cieszyć się świątecznym klimatem?

Pamiętam, jak kilka lat temu miałam przyjemność konsultowania dostępności wigilii na placu Teatralnym, aby każda osoba potrzebująca mogła z niej skorzystać. Planowane były podjazdy, odpowiednie stoły, przestrzeń do poruszania się, dostosowane przenośne toalety... 

Pamiętam rozmowy o zapewnieniu dostępności scenicznych atrakcji przez zapewnienie tłumacza języka migowego, choć przyznam, że nie pamiętam, jak finalnie to wyglądało. Niestety od kilku lat nie widzę informacji o dostępności świątecznych atrakcji. 

Zastanawiając się nad tym tematem, ruszyłam w poszukiwaniu informacji na ten temat na miejskich stronach internetowych. 

Magia światełek – czy dla każdego?

Od początku grudnia Warszawa błyszczy świątecznymi iluminacjami. Trasy, takie jak Krakowskie Przedmieście czy Nowy Świat, przyciągają spacerowiczów, którzy chętnie zatrzymują się po zdjęcia z ogromną choinką lub magicznym tunelem świetlnym. Spacer wśród świateł to dla wielu przyjemna tradycja, która wprowadza w świąteczny nastrój.

Jednak czy wszyscy mogą w pełni cieszyć się tą atmosferą? Dla osób wrażliwych sensorycznie, nadmiar migoczących światełek, zmieniające się kolory czy dynamiczne iluminacje mogą być przytłaczające, a nawet szkodliwe. Osoby neuroatypowe, słabowidzące czy chorujące na epilepsję światłoczułą mogą mieć trudności z poruszaniem się w takiej przestrzeni.

Nie oznacza to, że należy rezygnować z dekoracji – wręcz przeciwnie. Światła to nieodłączny element świąt, ale może warto zachować umiar, szczególnie przy projektowaniu przestrzeni publicznej? Delikatne, stonowane iluminacje mogą wprowadzać atmosferę świąt, jednocześnie nie wykluczając osób bardziej wrażliwych na światło.

Lodowiska dla każdego?

Miejskie lodowiska to kolejna świąteczna atrakcja, która cieszy się ogromną popularnością. Spacerując zimowymi ulicami, trudno oprzeć się pokusie, by założyć łyżwy i spróbować swoich sił na lodzie. W przypadku osób poruszających się na wózkach jest to nieco większe wyzwanie. 

Na szczęście ostatnio na lodowisku przy Kajakowej pojawił się nowy sprzęt - Lugicap Ice Perf, o czym pisała niedawno Greta Sulik w Raporcie Warszawskim. Choć lodowiska warszawskie są jeszcze do dopracowania pod względem dostępności, to wiem, że zmierzamy w dobrym kierunku. Czy nie byłoby pięknie, gdyby wszystkie miejskie lodowiska oferowały sprzęt dla osób o różnym stopniu sprawności?

Koncerty i teatr uliczny – piękne, ale czy dostępne?

Świąteczne koncerty i przedstawienia uliczne to kolejny ważny punkt programu. 14 grudnia od godziny 16:00 do 20:00 na ulicach Warszawy można podziwiać występy artystyczne. Niestety, żaden z nich nie jest dostosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnością wzroku czy słuchu. A przynajmniej nie znalazłam żadnej informacji na ten temat na miejskich stronach. Brakuje tłumaczy języka migowego, brak zapewnionej audiodeskrypcji czy oznaczeń ułatwiających orientację w przestrzeni, a o pętli indukcyjnej już nie wspomnę. 

Ze względu na brak informacji ciężko też stwierdzić jak będzie wyglądać przestrzeń. Czy będzie wysoka scena i zostanie zapewnione miejsce na widowni dla osób na wózkach. Chyba nikt nie jest w stanie zorientować się, jak została zaplanowana przestrzeń, co byłby dość istotne dla osób neuroatypowych. 

Toalety w pobliżu takich wydarzeń również pozostają zagadką – czy w ogóle będą jakiekolwiek toalety? Czy będą dostępne dla osób poruszających się na wózkach? Takie podstawowe kwestie powinny być priorytetem w organizacji wydarzeń publicznych. Przecież magia świąt powinna być dla każdego.

Dostępność to nie dodatek, ale fundament dobrze zaplanowanego miasta. Co można zrobić, by warszawskie atrakcje świąteczne stały się bardziej inkluzywne? 

Święta dla wszystkich – utopia czy rzeczywistość?

Warszawa już teraz robi wiele, by święta były magiczne i dostępne. Ale wciąż jest miejsce na poprawę. Wprowadzenie drobnych zmian może sprawić, że świąteczna atmosfera będzie prawdziwie włączająca, a każda osoba – bez względu na swoje potrzeby – poczuje się mile widziana i zaopiekowana.

A tak swoją drogą, jak myślicie – spadnie śnieg na święta? Bo choć lampki pięknie błyszczą, to nic nie zastąpi białego puchu w tej magicznej atmosferze.