Dom z lat 30. przejdzie remont, ale dziury po kulach zostaną na jego elewacji. Konserwator nakazał zachowanie „ran pamięci”

Zbudowany w latach 30. XX wieku budynek przy ulicy Homera 20 w Wawrze wkrótce ma przejść remont. Stołeczny konserwator zabytków wydał dla ZGN szczególne wytyczne. Mają one na celu zachowanie postrzelin, czyli dziur po kulach pochodzących z czasów II wojny światowej. Historia tego miejsca jest ściśle związana z przedwojennym właścicielem dóbr wilanowskich Ksawerym Branickim, który w latach 30. rozparcelował swoje ziemie na prawym brzegu Wisły. Dziś znamy te tereny po nazwą Anin, pochodzi ona od żony Branickiego – Anny. 

To właśnie w tym okresie na powstało tam osiedle, którego częścią jest dom wielorodzinny przy ulicy Homera 20. To jednopiętrowy budynek z poddaszem. Wyróżniają go balkony i tarasy, a także rozświetlona przez prostokątne okna klatka schodowa. Wewnątrz do dziś zachowała się stolarka, a także schody pokryte szarym lastryko z dekoracją na półpiętrze w formie czarnej ramki. Oryginalne wyposażenie można znaleźć także w wielu mieszkaniach. Wciąż są tam okna skrzydłowe z małymi lufcikami wentylacyjnymi, a także metalowe balustrady balkonów, mieszkańcy do dziś przechowują nawet koszyczki na doniczki z lat 30. 

Będzie remont, ale dziury po kulach zostaną

Budynek jest w ewidencji zabytków nie tylko ze względu na te walory, był on również świadkiem historii. Jego elewacja nosi liczne ślady po kulach, jak podkreśla konserwator, ich dokładne pochodzenie nie jest znane, ale prawdopodobnie dom został ostrzelany podczas walk we wrześniu 1939 roku lub pod koniec września 1944 roku. W obu tych okresach w Aninie trwały intensywne działania zbrojne. 

Teraz ZGN planuje odnowić budynek i przeprowadzić w nim termomodernizację. Konserwator zalecił, by zastosowano w tym przypadku technologię ociepleń dla domów zabytkowych. Taka metoda ma pozwolić na zachowanie śladów po kulach. Urząd konserwatorski zgodził się na ocieplenie przegród poziomych i dachu, poprawę szczelności stolarki oraz usprawnienie systemu wentylacji. Ponadto dom ma zostać poddany badaniom stratygraficznym, by określić jego oryginalny kolor. Konserwator za wzór w przypadku tego remontu podaje Szkołę Podstawową przy ul. Czarnieckiego 49. Tam kilka lat temu wykonano podobne prace, które także pozwoliły na ocalenie postrzelin.